Dokonując transakcji na Catalyst, przede wszystkim sprawdzamy kurs, korzystając z tabeli notowań – analogicznie jak sprawdzamy ceny akcji na NewConnect czy Giełdzie. Czytanie cen obligacji korporacyjnych nie jest tak poste, jak w odniesieniu do akcji notowanych na Giełdzie. Wartość podawana dla akcji od razu jest bowiem ceną, po jakiej dokonywane są transakcje. W odniesieniu do obligacji sytuacja nieco się komplikuje i mamy dwa rodzaje cen obligacji kuponowych.
Obligacje kuponowe nie mają określonej ceny wykupu w założonym terminie, uwzględniającej ustalone odsetki. Zapewniają natomiast regularne wypłaty określonej kwoty odsetek, czyli tzw. kupon. W odniesieniu do nich można mówić o dwóch rodzajach ceny: „cenie czystej” oraz „cenie brudnej”. Pierwsza z nich nie uwzględnia narosłych odsetek pomiędzy wypłatami oprocentowania, natomiast druga te odsetki zawiera. Inaczej mówiąc, „cena brudna” jest sumą „ceny czystej” i naliczonych odsetek. Jest to więc cena rozliczeniowa obligacji.
Notowanie obligacji kuponowych na Catalyst
W tabeli notowań na rynku Catalyst podawana jest cena giełdowa (rynkowa) obligacji. Jest ona wyrażana procentowo w stosunku do wartości nominalnej i nie uwzględnia narosłych odsetek. Transakcje natomiast dokonywane są po cenie rozliczeniowej, czyli zawierającej odsetki. „Cena czysta” obligacji to cena giełdowa, „cena brudna” natomiast jest ceną rozliczeniową obligacji. W tabeli notowań, cenę rynkową podaje się procentowo w stosunku do wartości nominalnej, bez uwzględniania narosłych odsetek.
Jeśli np. wartość nominalna obligacji oprocentowanej 12% w skali roku, z kuponem wypłacanym co kwartał, jest równa 1 000 zł, a kurs notowania w danym dniu wynosi 99,4%, to oznacza, że cena rynkowa („cena czysta”) obligacji jest równa 994 zł. Kupując jednak obligację, do ceny giełdowej należy doliczyć jeszcze wartość narosłych odsetek proporcjonalnie do okresu, za jaki były naliczane. Jak zatem policzymy cenę kupna danej obligacji na miesiąc przed wypłatą oprocentowania? Będzie ona równa sumie „ceny czystej” i wartości naliczonych odsetek za okres od ostatniej wypłaty kuponu do dnia kupna. Ponieważ narosłe odsetki za dwa miesiące wynoszą 20 zł, to „cena brudna” obligacji (cena rozliczeniowa) jest równa 994 zł + 20 zł, czyli1014 zł. Jest to cena, jaką w danym dniu zapłaciłby kupujący i otrzymał sprzedający.
Notowanie obligacji zerokuponowych
Obligacje zerokuponowe (nazywane również obligacjami z dyskontem) są instrumentami, z których nie jest wypłacane oprocentowanie w całym okresie aż do ich wykupu. Zysk inwestora jest zawarty w różnicy między ceną, którą trzeba zapłacić za obligację zerokuponową a wartością nominalną, za którą emitent ma obowiązek ją wykupić. Innymi słowy, cena obligacji zerokuponowych w momencie ich emisji jest zawsze niższa od ceny ich wykupu przez emitenta. Oczywiście obie ceny są znane inwestorom w momencie podejmowania decyzji o kupnie obligacji. Przykładowo, obligacja o wartości nominalnej równej 1 000 zł, dla której termin wykupu przypada za 3 lata, może kosztować 850 zł. Inwestor kupując ją uzyska w ciągu tych 3 lat zysk w wysokości 150 zł za każde zainwestowane 850 zł.
Łatwiej zrozumieć sposób notowania obligacji zerokuponowych niż obligacji kuponowych. Przy pierwszych z nich nie jest naliczane oprocentowanie, a zatem cały czas operujemy jedną ceną. Podawany kurs, tak jak poprzednio, jest wartością wyrażoną w procentach wartości nominalnej. Dla podanej w przykładzie obligacji kurs wynosi zatem 85%.