W najprostszym wariancie spółka emitując obligacje, zaciąga dług wobec inwestora, który następnie zwraca w określonym czasie na z góry zadeklarowanych warunkach. Inwestor zyskuje tym samym określony procent od pożyczonego spółce kapitału. Nie zawsze jednak obowiązuje najprostszy wariant.
Wartość obligacji
Niezależnie od tego, czy mówimy o obligacjach o stałym, czy o zmiennym oprocentowaniu, zawsze zasady obliczania są jednoznacznie wskazane. Część obligacji ma określone, stałe oprocentowanie. Inne uzależnione są od np. WIBOR – analogicznie do kredytów bankowych. W każdym z tych przypadków nie ma żadnej przestrzeni do jednostronnej decyzji spółki dotyczących warunków wykupu po przydziale obligacji obligatariuszom. Jeśli więc inwestor dotrzyma obligacje do końca okresu, na który zostały wyemitowane, może łatwo obliczyć, jaką kwotę powinien odnotować na swoim koncie.
Prowizje na Catalyst
Detaliczny rynek obligacji Catalyst jest prowadzony przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. Notowane obligacje można tam odsprzedać lub kupić przed upływem terminu wykupu. Transakcje przebiegają analogicznie do tych dokonywanych na Giełdzie przy sprzedaży i kupnie akcji. Prowizja za sprzedaż na rynku wtórnym zależy od oferty domu maklerskiego. Zazwyczaj stanowi ułamek procenta uzyskanej kwoty.
Cena obligacji na Catalyst
Nie każdy inwestor chce lub może czekać do daty wykupu. Zdarzają się sytuacje losowe, gdy zachodzi potrzeba wcześniejszej sprzedaży. Obligacje notowane na Catalyst mają tu znaczną przewagę nad nienotowanymi, ponieważ umożliwiają łatwiejszą sprzedaż przed terminem wykupu. Cena kształtowana jest przez rynek, choć nadal oczywiście zależy w dużej mierze od warunków emisji. Wpływa na nią również sytuacja w spółce, popyt, konkurencyjne oferty, kursy walut, rynkowe stopy procentowe itd.
Przedterminowy wykup obligacji
W uzasadnionych okolicznościach obligatariusze mogą zwrócić się do spółki o wcześniejszy wykup obligacji. Dzieje się tak, gdy zostaną złamane jakieś kowenanty, czyli zasady opisane w warunkach emisji bądź wystąpią okoliczności wskazane w ustawie o obligacjach. Przykładem może być spóźnienie z zapłatą oprocentowania. Wcześniejsza spłata może też być uprawniona, jeśli warunki emisji obligacji dopuszczają taką możliwość i zachodzą wskazane tam okoliczności.
Obligacje poza Catalyst
Obligacje nienotowane też można sprzedać innemu inwestorowi. Jest to jednak zwykle trudniejsze ze względu na konieczność samodzielnego znalezienia kupca. Nie tylko przeprowadzenie samej transakcji jest mniej komfortowe, a nawet mniej realne, ale też trudniej poznać wycenę obligacji przez rynek.